Edukacja Jutra. Aspekty edukacji szkolnej

(…) Nadeszły czasy, w których kompetencje oraz wykształcenie stały się wartością konieczną, a ich niepełny wymiar wzmaga potrzebę dokształcania się, doskonalenia i samokształcenia. Według K. Denka czasy, w których przyszło nam żyć, pracować, rozwijać się w szczególny sposób podkreślają wartość wykształcenia, posiadanych kompetencji i wzmagają samorealizację3. W świetle tych rozważań nie dziwi nas obecność nowych technologii w kształceniu dzieci i młodzieży, obecność podręczników elektronicznych w rękach uczniów, nieustanna troska nauczycieli o poprawę jakości kształcenia technicznego czy stosowanie mobilnej edukacji jako elementu wspomagające¬go kształcenie przedmiotów szkolnych. Urządzenia te w rękach nauczycieli i uczniów w aspektach Edukacji jutra, a także dla naszych i przyszłych czasów stały się faktem. Nauczanie typu e-lerning, e-podręczniki, platformy e-learningowe, gry symulacyjne stały się narzędziami wspomagającymi złożone procesy nauczania. Edukacja jutra widzi w przyjętych innowacyjnych kierunkach działań wiele pozytywów, ale i zagrożeń. Współczesny nauczyciel cechy nowych technologii musi dobrze poznać, by móc nimi operować, posługiwać się i poprzez nie unowocześniać kształcenie. Przypuszcza się, że perspektywicznie obecność cyfrowych środków w kształceniu dzieci i młodzieży na trwale zagości w edukacji. W wielu ośrodkach szkolnych i akademickich dostęp uczących się do nowych form kształcenia jest jeszcze dość ograniczony, dysponują nimi nieliczne placówki, ale w niedalekiej przyszłości będą już powszechne. Wielość informacji, szybkie tempo życia otaczające współczesne dziecko niosą ze sobą coraz to nowe potrzeby. Jak podkreśla S. Juszczyk: „ Zauważalna akceleracja rozwoju dziecka i szybkie stawanie się ‘dorosłym’ wyznacza edukacji nowe pytania, cele, zadania i wyzwania. Wielość potrzeb dziecięcych i różnych zainteresowań światem kreśli kierunek działania mądrego nauczyciela i szkoły”4. Rozwój techniki i nowych technologii w nauczaniu wymusza u nauczyciela większą troskę nad sposobem i treścią przekazywanej wiedzy oraz jej odbiorcą. Dostarczanie różnych form ruchu, troska o kulturę fizyczną równolegle z kulturą umysłową, wiedza na temat zdrowego trybu życia, świadome przeciwdziałanie patologiom muszą być realizowane współmiernie z nauczaniem przedmiotowym i wychowaniem kulturalnym. Urządzenia techniczne zniewalają ucznia przez wiele godzin dziennie, zmuszają go do pozostania w jednej pozycji, w jednym miejscu i środowisku. Słusznym kierunkiem działań Edukacji jutra jest lansowanie konieczności preferowania wychowania fizycznego, różnych form ruchu, świadomego wychowania prozdrowotnego w każdej szkole, rodzinie i środowisku lokalnym. Zdrowie ludzkie jest wartością najważniejszą każdego człowieka. Działań sportowych i ruchu w środowisku życia dziecka dostarczają prawidłowo zorganizowane zajęcia pozalekcyjne i pozaszkolne5, jak: wycieczki, biwaki, obozy wędrowne, zawody sportowe, kółka zainteresowań, zajęcia artystyczne, taneczne, muzyczne, teatralne, które oprócz sfery fizycznej ubogacają go w nową wiedzę, umiejętności, uspołeczniają i pozwalają poznać piękno kraju ojczystego, uczą odpowiedzialności za drugiego człowieka. Ważną rolę w tym względzie spełniają stowarzyszenia sportowe, kluby i organizacje młodzieżowe, jak: Związek Harcerstwa Polskiego, koła turystyczno-krajoznawcze, Ochotnicze Straże Pożarne, stowarzyszenia śpiewacze i inne. Kultura, sport i rekreacja są niezastąpionymi elementami wychowania młodego człowieka, regenerują wysiłek umysłowy, uspołeczniają, kształtują zdrowy styl życia, uczą świadomej organizacji czasu. Umiejętność zagospodarowania czasu wolnego jest skutecznym działaniem przeciw nudzie i wszelkim zachowaniom negatywnym. Ważne zadanie w tym względzie pełni nie tylko szkoła i władze samorządowe, ale w pierwszej kolejności rodzina, która kształtuje u dziecka nawyki i poczucie własnej odpowiedzialności za popełnione czyny. (…) Jadwiga Uchyła-Zroski (frag.

Wstępu)