Tom Amca’nın Kulübesi

Tom Amca’nın Kulübesi 1852’de yayımlandıktan sonra kölelik karşıtı hareketi besleyen ve dünya çapında ün kazanan bir eserdir. Hikâye ilk başta National Era’da bir dizi olarak yerini almış, gördüğü ilgi üzerine kitap olarak basılmıştır. Pek çok dile çevirisi yapılan eser, dünya edebiyatının klasiklerinden biridir. Kitaptaki olaylar işine bağlı, sevgi dolu ve sadık köle Tom Amca’nın etrafında geçmektedir. Eser, kölelerin yaşayışını gerçekçi bir dille ele alırken, aynı zamanda sorunlarının çözümlerine yönelik bir çağrı niteliğinde olmuştur. Köle olan insanın çaresizliği, köleliğin ahlaki açıdan yanlışlığı, insanlığı küçük düşürmesi ve din ile bağdaşmayan yönleri kitapta anlatılmıştır. Bu duygusal roman, yayımlandığı zaman büyük tepki toplasa da 19. yüzyılın en çok satan romanlarından biri hâline gelmiştir. Kölelerin acılarını ve köle sahibi olanların vicdansızlıklarını gözler önüne sererek köleliğe karşı bir tavır alınan eserde, özgürlüğün değeri insanlığın ayıbı olan kölelikten örneklerle anlatılır. Romanın ana karakteri olan vefalı, dürüst Tom Amca, iyi kalbiyle ve inançlı davranışlarıyla rol modeli olmuştur. Ölürken ailesine onun yolunu izlemelerini vasiyet eden Tom Amca, zalim bir efendisi olsa da içindeki iyiliği ve sevgiyi diğer insanlarla paylaşmıştır. Roman, siyah ırkı temsil etmesi sebebiyle de eleştirilere hedef olmuştur. Yine de yazıldığı zamandan bu yana milyonlarca kişinin yüreğine dokunmuş, günümüze kadar yankısını sürdürmüş olan duygusal bir romandır. Tom Amca’nın hüzünlü ve iç burkan hikâyesi, eğitici ve merakla okunacak bir eserdir. «Sağlam adamlar altı yedi yıl dayanırlar, çürüklerinin iki üç yılda işleri biter. İşe ilk başladığımda onlarla epey bir canımı sıktım ve dayanmaları için uğraştım, hastalandıklarında doktora gösterdim, onlara giysi, battaniye ve benzeri şeyler verdim, rahat ve temiz tutmaya çalıştım. Tanrı’m, buna hiç gerek yokmuş, onların yüzünden para kaybettim ve bir sürü dertle uğraştım. Artık gördüğünüz gibi hasta ya da iyi, onları doğrudan işe koşturuyorum. Zencinin biri ölünce diğerini alıyorum, her açıdan daha ucuza ve kolayıma geliyor.»